W ostatnich latach obserwujemy drastyczny spadek populacji pszczół nie tylko w Europie, ale na całym świecie. Jeśli proces ten będzie postępować, grozi nam prawdziwa katastrofa ekologiczna. Z tego powodu pojawia się coraz więcej organizacji, których misją jest ratowanie pszczół i zwiększanie świadomości społeczeństwa na temat roli, jaką te pracowite owady odgrywają w całym ekosystemie.

• Dlaczego warto ratować pszczoły?
• Jak możemy ratować pszczoły?
• Kto ratuje życie pszczół?
• Fundacje ratujące życie pszczół

Dlaczego warto ratować pszczoły?

Albert Einstein powiedział ponoć kiedyś, że gdy zabraknie pszczół, ludziom pozostaną jedynie cztery lata życia. Jakkolwiek przesadzone może wydawać się to stwierdzenie, jest w nim bardzo dużo prawdy. Od pracy pszczół zależy ponad 75% światowej produkcji żywności. Jeśli zabraknie pszczół, czeka nas potężny kryzys ekologiczny, a nasza dieta będzie musiała opierać się wyłącznie na roślinach wiatropylnych (głównie zbożu). 

Wskutek działalności człowieka zniszczone zostało naturalne środowisko, w którym pszczoły żyły od milionów lat. Industrializacja, postęp cywilizacyjny, aż wreszcie uprawy monokulturowe i stosowanie pestycydów doprowadziły do gwałtownego spadku populacji pszczół i innych zapylaczy. Jeśli nie zrobimy nic, żeby ratować pszczoły, ich wyginięcie nastąpi szybciej, niż myślimy.

Jak ratować pszczoły?

Ratować pszczoły może każdy z nas i nie jest to wbrew pozorom duży wysiłek. Najprostszym sposobem jest posadzenie u siebie w ogródku lub na balkonie kwiatów bogatych w nektar i pyłek. Dzikie pszczoły latają na odległość około 300-400 metrów, dlatego bardzo ważne jest, żeby na tym dystansie miały dostęp do pożywienia. Warto też postawić poidełko z wodą, co jest ważne zwłaszcza w dużych miastach, gdzie nie ma wielu zbiorników wodnych. 

Kolejnym problemem są uprawy monokulturowe, na których jeden rodzaj kwiatów kwitnie tylko przez określony czas w roku. Po tym czasie stają się one dla pszczół pokarmową pustynią. Rolnicy powinni zatem rozważyć zasadzenie w okolicach pól uprawnych kwietnych łąk pełnych rozmaitych kwiatów, dzięki czemu pszczoły zyskają dostęp do zróżnicowanego pożywienia na dłuższy okres.

Nawet kwiaty w ogrodzie czy na balkonie mogą być ratunkiem dla pszczół

Kto ratuje życie pszczół?

Każdy, kto dołoży choćby najmniejszą cegiełkę do „proszczelich” inicjatyw, ratuje życie tych niezwykłych owadów. Możemy choćby wspomóc finansowo jakąś organizację, na przykład poprzez wirtualną adopcję pszczoły lub, jak wspomnieliśmy wyżej, zasadzić uwielbiane przez pszczoły kwiaty. 

Istnieją również większe organizacje, które ze względu na swoje możliwości i zasięgi mogą zrobić znacznie więcej i uświadomić więcej osób, niż pojedyncze jednostki. Organizacje te mają często możliwości i fundusze, aby rozpoczynać batalie sądowe w imię wprowadzenia zakazu stosowania pestycydów, mogą wygłaszać apele, a także realnie pomagać lokalnym społecznościom na całym świecie i wspierać pszczelarstwo.

Fundacje i organizacje ratujące pszczoły

1. Organizacja Narodów Zjednoczonych – w ramach Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, ONZ współpracuje ze społecznościami lokalnymi oraz drobnymi rolnikami i pszczelarzami w wielu krajach na świecie. Prowadząc szkolenia i kursy, pomagają pszczelarzom zarabiać i wspierają ich, zapewniając jednocześnie zdrowe siedlisko dla pszczół.
2. The Bee-Girl Organization – założona w Stanach Zjednoczonych organizacja angażuje społeczności na całym świecie w ratowanie pszczół poprzez zajęcia edukacyjne i zwiększanie świadomości na temat pszczelarstwa. W 2019 roku zespół organizacji zainicjował we współpracy z lokalną winnicą pilotażowy program „Winnice Przyjazne Pszczołom”. Posadzono wówczas 160 metrów kwadratowych słoneczników, aby przyciągnąć pszczoły do tego obszaru.
3. Bees for Development – międzynarodowa organizacja założona w Wielkiej Brytanii, działająca w ponad 50 krajach na świecie. W ramach lokalnych społeczności wdraża zrównoważone techniki pszczelarstwa, które zakładają wykorzystywanie wyłącznie lokalnych pszczół i lokalnych zasobów. Organizacja wykorzystuje pszczelarstwo jako narzędzie do zachowania bioróżnorodności na całym świecie.
4. Akcja Uratuj Pszczołę – polska akcja pod patronatem sklepu Miody Manuka, zorganizowana przez firmę Propharma. Głównym celem jest zwiększenie świadomości na temat czynników zagrażającym pszczołom oraz udostępnianie informacji na temat sposobów na realną pomoc naszym pracowitym przyjaciołom.
5. Manuka Health New Zealand – firma produkująca oryginalny Miód Manuka MGO^TM od lat zajmuje się tematem ratowania pszczół poprzez sadzenie krzewów manuka na gruntach uprawnych. Pomaga w ten sposób ich właścicielom wykorzystywać tereny w sposób przyjazny dla pszczół i środowiska. Współpraca z lokalnymi społecznościami poprawia także dochody drobnych rolników i wspiera lokalną gospodarkę.
6. Greenpeace – międzynarodowa organizacja, która wspiera pszczoły, organizując akcje w różnych częściach świata. W Polsce powstała akcja Adoptuj Pszczołę, dzięki której m.in. stworzono system monitoringu pszczół, zbudowano 20 stacji badawczych w pięciu województwach oraz zbadano kwiatostany rzepaku pod kątem obecności szkodliwych dla pszczół pestycydów.
7. Fundacja Tulipan – we współpracy z Greenpeace stworzyła akcję ratowania pszczół pod nazwą „Pszczoły ludziom, ludzie pszczołom”. Jej główną misją jest dotarcie do jak największej liczby miast i zwiększanie świadomości społeczeństwa na temat problemu oraz sposobów, w jaki każdy z nas może pomóc zapylaczom.