W dziewiczych rejonach Nowej Zelandii rośnie krzew nazwany przez rdzennych mieszkańców tego regionu – manuka. Roślina szczególnie upodobała sobie wschodnie wybrzeża Północnej i Południowej wyspy. Piękne białe kwiaty wiecznie zielonego krzewu stanowią bogate źródło nektaru, z którego pszczoły wytwarzają Miód Manuka MGO100+ o niezwykłych właściwościach.
- Krzew manuka z Nowej Zelandii
- Powstawanie miodu manuka
- Methylglyoxal (MGO)
- Wytyczne określające miód manuka
- Miód manuka MGO 100+
- Manuka jak zacząć?
- Cena miodu manuka
Czym jest krzew manuka?
Manuka (Leptospermum scoparium) to roślina endemiczna, niezwykle odporna na trudne warunki glebowe i klimatyczne. Rośnie głównie w Nowej Zelandii, na zboczach gór, ale także w dolinach, na terenach podmokłych, jak i tych zagrożonych suszą. Najczęściej osiąga wysokość od 2 do 5 m wysokości, choć zdarzają się także bardziej imponujące okazy mierzące nawet 15 m.
Cechą charakterystyczną rośliny są drobne, białe kwiatki o pięciu płatkach, które pojawiają się od listopada do stycznia na około 4 tygodnie. Liście manuki są ostro zakończone, a kora przybiera piękną czerwoną barwę.
Manuka często mylona jest z kanuką (Kunzea ericoides). Rośliny można jednak w łatwy sposób odróżnić po liściach – te manuki w przeciwieństwie do kanuki są szorstkie. Kanuka osiąga też znacznie większe rozmiary, za to jej kwiaty są zdecydowanie drobniejsze.
Jak powstaje miód manuka?
Ze względu na to, że Nową Zelandię porastają także inne rośliny miododajne, pozyskanie jednorodnego miodu z krzewu manuka jest niezwykle trudne. Ten unikalny gatunek powstaje dzięki pszczołom z rodzaju Apis mellifera, przywiezionym przez osadników z Europy w połowie XIX w.
Jak wygląda zatem proces powstawania miodu z krzewów manuki? Gdy pszczoła zwiadowczyni odnajdzie i zlokalizuje pożytek, po powrocie do ula, wykonuje charakterystyczny taniec, którym informuje pozostałe pszczoły zbieraczki o miejscu, ilości oraz jakości pożytku. Owady zbierają nektar wydzielany przez kwiaty, a następnie trafia on do wola miodowego. Jedna pszczoła przenosi w nim jednorazowo nawet 50 mg nektaru, Biorąc pod uwagę, że sama waży zaledwie 110 mg – jest to całkiem imponująca ilość!
Już na tym etapie nektar wzbogacany jest licznymi enzymami. Następnie pszczoły zbieraczki po powrocie do ula przekazują go pszczołom robotnicom. Tak powstały nakrop składowany jest następnie w komórkach plastra, a pszczoły przenoszą go wielokrotnie z miejsca na miejsce, dzięki czemu pozbawiany jest nadmiaru wody oraz dalej wzbogacany cennymi enzymami trawiennymi. Gotowy produkt pokrywany jest przez pszczoły tzw. zasklepem, czyli cienką woskową warstwą, która chroni miód manuka przed wilgocią oraz zanieczyszczeniami.
Nakrop w złożony plastrach wstępnie dojrzewa, a podczas tego procesu zachodzą duże zmiany w jego składzie chemicznym. Stopniowo, pod wpływem działania substancji zawartych w wydzielinie gruczołów pszczół, zachodzi rozkład sacharozy na cukry proste: glukozę i fruktozę.
Uzyskanie miodu manuka jest trudne i czasochłonne
Wtórne dojrzewanie miodu manuka
Zazwyczaj dojrzały miód zostaje wyjęty z plastrów, a następnie jest odwirowywany, oczyszczany i pakowany. Inaczej jest jednak w przypadku miodu manuka. Ten wyjątkowy gatunek poddawany jest wtórnemu dojrzewaniu, które może trwać nawet do dwóch lat. Podczas tego procesu prowadzone są badania jakościowe określające liczbę ziaren pyłku gatunkowego, niektóre wskaźniki fizykochemiczne, a przede wszystkim zawartość metyloglioksalu – tak, aby miód mógł zostać oznaczony odpowiednim symbolem MGO™.
Nowozelandzki miód manuka produkowany jest głównie w centrum Wairarapa, gdzie znajduje się jedno z największych urządzeń do przechowywania miodu w Nowej Zelandii oraz akredytowane laboratorium. Przechowywanie miodu, mieszanie, pakowanie i dystrybucja – wszystko odbywa się w jednym miejscu.
Certyfikowany producent miodu Manuka Health New Zeland Ltd (MHNZ) dokładnie bada wszystkie partie powstającego miodu manuka, tak aby poddać je szczegółowej ocenie. W laboratorium przeprowadzane są kompleksowe badania autentyczności i jakości produktu, zarówno na etapie surowców, jak i gotowych produktów, co stanowi gwarancję ich jakości, czystości i bezpieczeństwa.
Firma Manuka Health stale udoskonala swoje badania i pomiary stężenia metyloglioksal, aby zapewnić najwyższą jakość finalnego produktu.
Certyfikowany Miód Manuka MGO 100+
W 2013 roku powołano w Nowej Zelandii grupę badaczy, której zadaniem było określenie kryteriów dla produktów pszczelich.
Dzięki wspólnym pracom z Manuka Health New Zealand Ltd. stworzono obiektywny, a przede wszystkim skuteczny sposób umożliwiający oznaczanie jakości miodów manuka. Stanowi on jednolite, powtarzalne, uniwersalne, a przede wszystkim obarczone bardzo niskim błędem badanie. Oznaczenie MGO, które zostaje „przyznane” na koniec badania, informuje o zawartości metyloglioxalu we wszystkich słoikach miodów manuka, w przeliczeniu na 1 kilogram produktu.
Efektem prac było powstanie obszernego opracowania Guidance dokument: Interim Labelling Guide for Mānuka Honey opublikowanego 31 lipca 2014 r. przez nowozelandzkie ministerstwo rolnictwa, według którego miód manuka musi spełnić konkretne wymagania, takie jak:
- jednorodność, czyli pochodzenie tylko z krzewów manuka,
- miejsce powstania – Nowa Zelandia,
- produkcja w okresie pokrywającym się z okresem kwitnienia krzewów manuka,
- charakterystyczny smak i aromat,
- zawartość składników aktywnych takich jak metyloglioksal (MGO).
Każda partia, zanim opuści fabrykę, uzyskuje certyfikat jakości oraz autentyczności, który oznaczony jest specjalnym numerem znajdującym się też na etykiecie.
Czym jest miód manuka MGO 100+?
Manuka MGO 100+ to nektarowy miód, który został wyprodukowany na terytorium Nowej Zelandii oraz spełnia wszystkie wyżej wymienione kryteria. Zawartość metyloglioxalu w produkcie wynosi ponad 100 mg/kg (nawet do 179,7 mg na 1 kg). Co ważne, jest to miód całkowicie naturalny, niezawierający dodatkowych składników.
Miód manuka cechuje specyficzny, lekko gorzkawy posmak, przypominający nieco miód wrzosowy, a także gęsta konsystencja. Ze względu na złożony skład węglowodanowy oraz stosunkowo niską zawartość glukozy i fruktozy, miód manuka dość trudno krystalizuje.
Miód Manuka MGO 100+ oferowany jest w wielu wariantach wagowych i cenowych. W zależności od potrzeb mogą Państwo wybrać słoiczki o pojemności 250 g, 500 g, a nawet 1 kg. Miód manuka MGO 100 250 g zawiera około 17 dziennych porcji. Jedna porcja, czyli 3 łyżeczki miodu to około 15 g produktu. Miód manuka MGO 100 500 g wystarczy natomiast na ponad miesiąc stosowania.
Miód manuka ma charakterystyczny gorzkawy posmak
Miód Manuka – jak zacząć?
Wraz z rosnącą wartością MGO, wzrasta także cena produktu, dlatego manuka MGO 100 to doskonały pomysł na początek.
Rozpoczynając przygodę z manuką, możemy rozpuszczać miód w wodzie z dodatkiem soku z cytryny, łączyć z ulubionymi napojami i koktajlami, ale także deserami oraz wytrawnymi potrawami. Aby jednak nie utracić naturalnych właściwości tego niezwykłego gatunku, najlepiej łączyć go z daniami oraz produktami, których temperatura nie przekracza 40°C.
Kiedy już przyzwyczaimy się do jego intensywnego zapachu i umiarkowanie słodkiego, specyficznego smaku, możemy spożywać miód manuka bezpośrednio ze słoiczka. Warto zatrzymać go w ustach aż do rozpuszczenia, dzięki czemu wszystkie składniki lepiej zostaną przyswojone.
Najlepiej sięgnąć po niego rano na czczo w ilości 2–3 łyżeczek lub po 1 łyżeczce 2–3 razy dziennie pół godziny przed posiłkiem. Miód należy przechowywać w temperaturze pokojowej oraz ciemnym miejscu z dala od wilgoci. Pamiętajmy też, by dokładnie zakręcać słoik.
Miód manuka i jego cena
Miód manuka nie należy do tanich. Dlaczego? Przede wszystkim to produkt naturalny oraz jednoodmianowy, co ze względu na występowanie wielu innych roślin nektarowych nie jest łatwe do uzyskania. Dodatkowo jest on wytwarzany z nektaru krzewów występujących na konkretnej przestrzeni, które mają ograniczony czas kwitnienia.
Ważnym czynnikiem wpływającym na cenę miodu manuka jest także kosztowna metoda oceny zawartości metyloglioxalu, czyli MGO. Jest to badanie fizykochemiczne, które jest wykonywane wykonane dla każdej partii miodu. Daje ono jednak konsumentowi gwarancję oryginalności produktu i faktycznej obecności MGO, która jest deklarowana na słoiczku.