Pamukkale to tureckie miasto słynące z niebywałych krajobrazów wapiennych stworzonych przez naturę oraz wspaniałych ruin budowli wzniesionych przez człowieka. Miejscowość znajduje się w dolinie Cürüksu, a jej nazwa w języku tureckim oznacza „Bawełniany Zamek”. Pamukkale to nie tylko perełka turystyczna Turcji, ale także ewenement na skalę światową. To dlatego miasto zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. 

• Osady wapienne przypominające bawełnę
• Legendy o Pamukkale
• Antyczne miasto – rzymskie budowle i basen Kleopatry
• Ocalenie Pamukkale – od zaniedbania po opiekę UNESCO

Trawertyny – „bawełniany” krajobraz

Jednym z głównych wyróżników Pamukkale są białe tarasy. Tworzą się one z osadów wapiennych będących odmianą martwicy wapiennej. Powstają w momencie, gdy spływająca po zboczu góry woda z gorących źródeł ulega ochłodzeniu i wytrąca węglan wapnia. To właśnie jego osady tworzą wyjątkowe nacieki, stalaktyty, wodospady i niecki. Ponadto, są w nich „zatopione” szczątki roślin i zwierząt. Od czasów rzymskich białe tarasy są nazywane trawertynem. Już wtedy wykorzystywano go jako budulec posągów i naczyń, a obecnie często stanowi materiał na ozdoby w budownictwie.

W Pamukkale występuje aż 17 źródeł wody termalnej, której temperatura waha się od 35 do nawet 100 st. Celsjusza. Wody gorących źródeł aktywnie przyczyniają się do tworzenia wręcz surrealistycznego krajobrazu tego miejsca.

Szacuje się, że trawertyny powstają od blisko 14 tys. lat. Aktualnie mają one 160 m grubości i rozciągają się na powierzchnię długości 2700 m i szerokości 600 m. W okolicy znajdują się również rozległe plantacje bawełny, co czyni potoczną nazwę miejsca („Bawełniany Zamek”) tym bardziej zasadną.

O cudownych właściwościach wód termalnych Pamukkale powstało nawet kilka miejscowych legend. Jedna z nich mówi o żywocie pewnej mało urodziwej niewiasty, której nikt nie chciał pojąć za żonę. Pewnego dnia szlochająca z rozpaczy dziewczyna rzuciła się z wapiennego tarasu i wpadła wprost do niecki wypełnionej wodą. Niedługo po zdarzeniu nieopodal przejeżdżał pewien młody możnowładca, który spostrzegł nieprzytomną dziewczynę – jednak teraz była ona olśniewająco piękna. Młodzieniec zakochał się w niej do szaleństwa i niedługo później poślubił pannę.

Hierapolis – antyczne miasto

Prócz wspaniałych krajobrazów wapiennych, w Pamukkale znajduje się również starożytne miasto Hierapolis. Zostało ono założone w II wieku p.n.e., a niedługo później stało się częścią Imperium Rzymskiego, co umożliwiło mu dynamiczny rozwój. Nazwa Hierapolis interpretowana jest na dwa sposoby – jeden mówi o tłumaczeniu „Święte Miasto”, drugi zaś, że pochodzi od imienia żony założyciela Telefosa  – Hiery.

Uzdrowisko to przetrwało mimo licznych trzęsień ziemi. Dziś można w nim zwiedzać m.in. nekropolię – największy starożytny cmentarz Azji Mniejszej, ruiny term przekształcone w IV wieku w bazylikę czy rzymski teatr z II wieku. Warto również zobaczyć imponujący grobowiec kupca Flawiusza Zeuksisa, a także sporych rozmiarów amfiteatr. W centrum znajdziemy również Muzeum Etnograficzne Atatürka, a w nim – wystawę sztuki ludowej i etniczne eksponaty.

Niemałą atrakcję turystyczną stanowi także fontanna Nimfeum, która rozprowadzała wodę w całym mieście. Była ona jednocześnie sanktuarium poświęconym nimfom. Zwiedzającym Hierapolis rekomenduje się również odwiedzenie Martyrium Świętego Filipa, świątyni Apollina, Plutonium oraz zobaczenie licznych grobowców, imponujących bram i mostów.

Zwiedzając Hierapolis, nie sposób pominąć budynek łaźni miejskich. Znajduje się w nim również antyczna palestra – dawne miejsce ćwiczeń, głównie zapasów. Łaźnie zostały zbudowane z ogólnodostępnego w Pamukkale trawertynu oraz z marmuru.

Kolejną z licznych atrakcji jest antyczny basen Kleopatry znajdujący się na terenie Hierapolis. Powstał on w sposób naturalny w wyniku trzęsienia ziemi, a wyjątkowości dodają mu zatopione kolumny liczące 2000 lat. Woda tego kąpieliska zawiera wiele minerałów, a jej temperatura zawsze wynosi 36 st. Mówi się, że ma ona również właściwości lecznicze. Legenda głosi, że basen był podarunkiem Marka Antoniusza dla królowej Egiptu.

Hierapolis jest pełne antycznych budowli

Pammukale – ocalały skarb Turcji

Dzięki wpisaniu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, Pamukkale miało szansę ocaleć. Wcześniej było miejscem zaniedbanym i nadmiernie eksploatowanym na potrzeby komercyjne.

Aby chronić to nietuzinkowe miejsce, wiele hoteli musiało zostać wyburzonych, ponieważ prowadziły do degradacji tarasów i wysychania źródeł. Powstały za to specjalne baseny dla turystów i dedykowane trasy spacerowe, a przepływ wód z gorących źródeł jest obecnie regulowany. Wybierając to magiczne miejsce na turystyczną destynację, warto zatem wziąć pod uwagę limity wejść i inne ograniczenia.