Pszczelarstwo to niezwykle istotny sektor dla rolnictwa – zapewnia bowiem bezpieczeństwo żywnościowe oraz różnorodność biologiczną. Od kilku lat Unia Europejska przeznacza miliony w ramach międzynarodowych programów wsparcia rozwoju przemysłu pszczelarskiego. I choć z roku na rok produkcja miodu w UE systematycznie rośnie, wciąż istnieją regiony, w których powstaje więcej „płynnego złota”. A zatem, gdzie produkuje się najwięcej miodu?
- Z czego powstaje miód?
- Od czego zależy produkcja miodu?
- Gdzie produkuje się najwięcej miodu?
- Produkcja miodu w Polsce
- Produkcja miodu w Nowej Zelandii
Z czego powstaje miód?
Podstawę produkcji miodu stanowi nektar, który pochodzi z rodzin miododajnych, takich jak np. akacja, lipa, rzepak, wrzos, manuka, koniczyna czy facelia. To właśnie kwiaty tych roślin – dzięki swojemu atrakcyjnemu wyglądowi oraz zapachowi przyciągają pracowite pszczoły. Charakteryzują się nie tylko długim okresem kwitnienia, ale także dostarczają pszczołom składników pokarmowych, które służą do produkcji miodu.
Od czego zależy produkcja miodu?
Produkcja miodu jest ściśle związana z cyklem życia roślin oraz porami roku. W okresie jesienno-zimowym ilość pszczół zmniejsza się, tak aby zapasy zgromadzone w ulu wystarczyły na ich przeżycie i rozmnożenie wiosną.
Na wielkość produkcji miodu w głównej mierze wpływa klimat. W krajach tropikalnych wydajność przeciętnej pszczelej rodziny może przekraczać nawet 100 kg, podczas gdy w klimacie umiarkowanym dużym osiągnięciem jest 20–30 kg.
Dodatkowo w umiarkowanych warunkach klimatycznych, takich jak nasze, z uwagi na duże różnice temperatur oraz wahania pogodowe, produkcja miodu w poszczególnych latach może być diametralnie różna. Jednego roku rodzina pszczela może wyprodukować kilkadziesiąt kilogramów miodu, a w kolejnym może nie być go wcale.
Bezpośredni wpływ na wyniki produkcyjne miodu ma także jakość oraz dostępność odpowiedniego pożytku. Dlatego też pszczelarze coraz częściej decydują się na prowadzenie gospodarki wędrownej, która pozwala szerzej wykorzystać możliwości produkcyjne pszczół.
Oprócz warunków naturalnych, jakie stwarza sama przyroda, niezwykle ważna jest odpowiednia polityka dotycząca sektora pszczelarskiego. Systematyczny wzrost produkcji miodu w Unii Europejskiej jest w dużej mierze zasługą europejskich programów wsparcia. To dzięki nim pszczelarze mogą zakupić wyposażenie dla swoich pasiek oraz szkolić się na kursach specjalistycznych. Część środków przeznaczanych jest także na badania dotyczące populacji pszczół oraz jej ochrony przed negatywnymi skutkami ingerencji w naturę człowieka.
Na ilość wyprodukowanego miodu wpływ ma swobodny dostęp do kwiatów
Gdzie produkuje się najwięcej miodu?
Największym producentem miodu na świecie są Chiny, które wytwarzają ok. 550 tys. ton miodu rocznie. Rynek miodu Unii Europejskiej to ponad 280 tys. ton rocznie, co daje jej drugie miejsce w rankingu. Trzecim w kolejności producentem słodkiego przysmaku jest Turcja.
Gdzie jeszcze produkuje się miód? Kraje słynące z miodu w Europie to Hiszpania, Rumunia, Polska, Węgry, Niemcy i Grecja, które rocznie wytwarzają go ponad 35 tys. ton rocznie. Inne liczące się na miodowej mapie kraje to Portugalia, Francja, Włochy, Chorwacja, Bułgaria, Czechy oraz Wielka Brytania.
Produkcja miodu w Polsce
Produkcja miodu w Polsce stale rośnie, co sprawia, że jesteśmy jednym z czołowych producentów miodu w Unii Europejskiej. Znajduje się tutaj blisko 1/10 wszystkich uli całej Wspólnoty. Wyprzedzają nas tylko Hiszpania, Rumunia i Węgry.
Ze względu na różnorodność roślin, nasz rynek jest pełen gatunków, które poza odmiennymi walorami smakowymi i zapachowymi, różnią też ceny. W latach 2015–2019 produkcja miodu w zależności od warunków pogodowych wahała się od 15 tys. ton do 24 tys. ton rocznie.
Niestety, 2020 rok zapisze się w pamięci polskich pszczelarzy nie tylko jako początek pandemii COVID-19, ale również jako jeden z najczarniejszych od wielu lat rok pod względem produkcji miodu. Miały na to wpływ zarówno straty po zimowaniu, jak i kiepskie warunki pogodowe oraz słaby pożytek pszczeli. W ubiegłym roku krajowe pasieki wyprodukowały niecałe 13 tys. ton miodu, co oznacza, że jego produkcja w porównaniu z rokiem poprzednim była ponad 5 tys. niższa.
Produkcja miodu w Nowej Zelandii
Średnie tempo rozwoju przemysłu pszczelarskiego w Nowej Zelandii od roku 2015 to około 7% rocznie. W 2019 roku kraj ten zajął drugie miejsce pod względem zysków na eksportowanym miodzie, w czym ustępuje tylko Chinom, Argentynie, Niemcom czy Ukrainie. Wszystko za sprawą produkcji Miodu Manuka, który zdobywa coraz większą popularność na całym świecie i którego zyski ze sprzedaży mogą sięgać nawet 80%.
Według Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa, Nowa Zelandia zajęła 7. miejsce na świecie w rankingu tempa zwiększania liczby rodzin pszczelich w ciągu ostatnich 10 lat.
